علائم شاسی آسیب‌دیده

• • گیجی فرمان

انحراف دائمی خودرو به یک طرف چه کم و چه زیاد در مرحله اول باید از سیستم چرخ و فرمان (جلوبندی ولاستیک ها)مورد بررسی قرار بگیرد.

زمانی که چرخ و فرمان و تمام زوایای محورها سالم تشخیص داده شد، آن موقع باید به سلامت شاسی شک کرد.تصادف شدید و یا وارد آمدن ضربه سنگین به محور می‌تواند تأثیر مستقیم در سرشاسی و یا ستون کمک فنر بگذارد که در نتیجه آن خودرو میل به کشیده شدن به یک سمت دارد. این مشکل با رها کردن فرمان و کشش خودرو به یک سو و یا نیاز به اعمال نیرو بر فرمان برای هدایت خودرو در خط مستقیم هنگام حرکت و همچنین لاستیک‌سایی در محور جلو (یا عقب بستگی به محل آسیب‌دیدگی) در درازمدت قابل تشخیص است که بسیاری از مواقع با تنظیم زاویه فرمان نیز بهبود نمی‌یابد.

• • صدا‌ و اصطکاک نامتعارف

بروز صداهای نامتعارف در جلوبندی خودرو، صداهایی که نشان از اصطکاک و یا برهم خوردگی قطعات و سایش غیرمعمول بوشینگ‌های جلوبندی بخصوص به صورت انحصاری در یک سمت خودرو می باشد که نشان از آسیب‌دیدگی سرشاسی است. در صورت شدید بودن این ضایعه آسیب‌دیدگی بوشینگ‌ها و صداهای تولیدی هنگام حرکت خودرو با شدت بیشتری نمود پیدا می‌کند که تأثیر خود را در برهم زدن زاویه حیاتی چرخ و برهم خوردن هندسه فرمان نشان می‌دهد. همچنین تأثیر برهم خوردگی زاویه چرخ می‌تواند در چهارشاخ پولوس (در خودروهای محور جلو) و شکستگی آن و یا بریدن خود پولوس تحت فشار زیاد نمود پیدا کند.

• • جهت‌گیری گشتاوری

جهت‌گیری یا انحراف تحت اعمال گشتاور و یا Torque Steer به حالتی گفته می‌شود که هنگام شتابگیری سریع و پرگاز خودرو میل به انحراف دارد و به یکسو کشیده می‌شود. جهت‌گیری گشتاوری پدیده بسیار رایجی است و هنگام شتابگیری سریع در خودروهای قدرتمند و دارای گشتاور بالا و بخصوص خودروهای قدرتمند متحرک جلو به فراوانی حس می‌شود. اما آنچه باعث می‌شود هنگام جهت‌گیری گشتاوری به سلامت شاسی شک کرد، جهت‌گیری همیشگی خودرو به یک سوی مشخص هنگام هر بار شتابگیری است. اگر خودرو سالم باشد هنگام شتابگیری سریع ممکن است به راست و یا چپ منحرف شود و انحراف آن قابل پیش‌بینی نیست اما اگر یک طرف شاسی آسیب‌دیده باشد و این آسیب‌دیدگی موجب برهم‌خوردن زوایای چرخ شود، این تغییر زاویه موجب ایجاد اصطکاک بیشتر در قطعات متحرک شده و در نتیجه طرف سالم‌تر نیروی پیشرانشی بیشتری ایجاد می‌کند.

• • پوسیدگی شدید شاسی

شاسی خودرو به دلیل پوشیده‌شدن با مواد ضد‌زنگ معمولا مدت زمان بسیار زیادی را در سلامت بمی باشد، شاسی خودرو به دلیل پیچیدگی طراحی و استفاده از آلیاژهای خاص قطعه یکپارچه و منحصر‌به‌فردی به حساب می‌آید. زمانی که شاسی دچار پوسیدگی شدید باشد می‌تواند به دلیل خستگی و از دست دادن استقامت در نواحی حساس دچار تنش و تغییر زاویه شود.

مشهورترین روش تعمیر شاسی آسیب‌دیده عملی با نام شاسی‌کشی است. شاسی خودرویی که آسیب دیده است دچار انحنا و خمش و یا حتی شکستگی و پارگی می‌شود. زمانی که آسیب‌دیدگی به اندازه‌ای شدید است که منجر به تاب‌برداشتن و ایجاد انحنا در شاسی شود، باید به کمک دستگاه‌های مکانیزه شاسی‌کشی و یا تیفورهای مخصوص این کار اقدام به بازسازی انحنای شاسی آسیب‌دیده‌ کرد. در بسیاری از موارد جزئی‌تر شاسی دچار ترک‌خوردگی می‌شود که تعمیر آن با جوشکاری مخصوص انجام شده و این ترک‌خوردگی درصورتی که به سرعت ترمیم شود، تأثیری منفی از خود به جا نمی‌‌گذارد اما درصورت گسترش وسعت آسیب‌دیدگی می‌تواند خستگی و پارگی شدیدتری را در شاسی به وجود آورد.

نکته بسیار مهم در تعمیر شاسی آسیب‌دیده آن است که ترمیم آسیب‌دیدگی شاسی در انواع شاسی مستقل به‌مراتب ساده‌تر و ممکن‌تر است تا در خودروهای دارای شاسی فضایی و یا نوع مونوکوک و یونی بادی. به‌صورت خلاصه آسیب‌دیدگی شدید شاسی در نمونه‌های مونوکوک هرگز بسان روز اول ترمیم نخواهد شد.