اعتبار برگ سبز بالاتره یاسند مالکیت!
اختلاف میان دفترخانه اسناد رسمی و مراکز شمارهگذاری نیروی انتظامی، یک سردرگمی دائمی برای خریداران و فروشندگان خودرو محسوب میشود. روال قانونی کشورمان نشانههای تملک یک خودرو کارت هوشمند خودرو، کارت سوخت، برگ سبز و سند مالکیت خودرو هستند. در طی سالهای گذشته این موضوع که برگ سبز برای اثبات مالکیت خودرو کافیست یا خیر، موجب ایجاد دوگانگی برای هر دو طرف در معاملات خودرویی است.
آیا قانون واضح است!
علت اصلی تعارض میان نیروی انتظامی و کانون سردفتران، اختلاف نظر حقوقی است که میان این دو نهاد وجود دارد. در حقیقت هرکدام از این ارگانها برداشت متفاوتی از قانون دارند، قانونی که به شکل دقیق بیان شده است.
ماده ۲۹ قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی، خریداران خودروها را ملزم میکند تا ابتدا با مراجعه به مراکز تعویض پلاک، برگ سبز و پلاک جدید خودرو را دریافت نمایند. سپس این افراد میبایست با مراجعه به دفاتر ثبت اسناد رسمی، نسبت به انتقال مالکیت خودرو اقدام نمایند.
برگ سبز خودرو چیست؟
برگ سبز خودرو که بر روی آن عبارت «سند مالکیت وسیله نقلیه» ثبت شده است، سندی قانونی است که از سوی نیروی انتظامی صادر شده و براساس آن، پلاک جدید و کارت خودرو صادر میشود. به دلیل آن که رنگ این برگه سبز روشن است، در بین عموم مردم به برگ سبز شهرت یافته است.
از جمله اطلاعات مندرج در برگ سبز خودرو میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- مشخصات مالک
نام و نام خانوادگی، تاریخ تولید، نام پدر، شماره شناسنامه، شماره ملی، کد پستی، آدرس
- مشخصات خریدار
نام و نام خانوادگی یا نام شرکت، تاریخ تولید یا تاریخ تاسیس، نام پدر یا به نمایندگی، شماره شناسنامه یا شماره ثبت، شماره ملی، کد پستی، نشانی محل سکونت یا نشانی محل فعالیت، شماره انتظامی، شماره تلفن ثابت، شماره تلفن همراه
- مشخصات وسیله نقلیه
نوع، سیستم، تیپ خودرو، رنگ، ظرفیت، تعداد سیلندر، نوع سوخت، تعداد محور، تعداد چرخ، شماره موتور، حجم سیلندر، شماره شاسی، شماره وسیله نقلیه (VIN)
در سالهای گذشته کامل بودن اطلاعات مندرج در برگ سبز، موجب شد تا نیروی انتظامی اعلام کند که پس از تهیه این برگه، دیگر نیازی به دریافت سند رسمی خودرو از دفاتر ثبت اسناد نیست. علاوه بر این، تعویض برگ سبز و صدور پلاک جدید، هزینه چندانی برای خریدار به همراه ندارد، اما دریافت سند ملکیت رسمی برای هر دوسوی معامله، مخارج بیشتری را به همراه دارد و مقدار آن هم با توجه به نوع خودرو یا سال تولید آن متغیر است!
سند خودرو چیست؟
وقتی که یک خودرو صفرکیلومتر را از طریق خودروسازیها یا واردکنندگان وسایل نقلیه خریداری کنید، سندی که معمولا برگه کمپانی نام دارد. این برگه حکم سند مالکیت خودرو را دارد، اما در صورتی که خودرو دست دومی را خریداری نمودهاید، لازم است پس از تعویض پلاک و صدور برگ سبز با مراجعه به یکی از دفاتر اسناد رسمی نسبت به تعویض سند خودرو اقدام نمایید.
همانطور که کمی قبل ذکر کردیم هزینه انتقال سند خودرو در دفاتر اسناد رسمی، نسبت به هزینه تعویض پلاک و برگ سبز خودرو بسیار بالاتر است، اما باید بدانید که بخش اعظم این هزینه، به خزانه دولت واریز میشود. برای مثال ۴۲ درصد از حق ثبت هر سند خودرو، به هلال احمر اختصاص دارد تا این مبالغ را صرف نوسازی و تجهیز ناوگان خود نماید. تنها مبلغی که مستقیما در اختیار دفترداران قرار میگیرد، حقالتحریر بوده که ۱۰ درصد آن هزینه بیمه، ۱۵ درصد حق دفتریار و ۱۵ درصد نیز حق کارمند است.
تفاوتهای برگ سبز و سند مالکیت کدام معتبر است؟
با وجود آنکه اطللاعات کاملی از مالک خودرو و مشخصات وسیله نقلیه در برگ سبز قید شده، اما این برگه سند قانونی خودرو محسوب نمیشود، بلکه سند مالکیت پلاکی است که بر روی خودرو نصب شده است. به همین دلیل ممکن است هر فرد مالک چند پلاک باشد، اما خودرویی به نام وی ثبت نشده باشد.
مناقشه میان نیروی انتظامی و دفاتر اسناد رسمی، از زمانی آغاز شد که سری جدید پلاکها، جایگزین پلاکهای قدیمی شدند. تا پیش از عرضه پلاکهای جدید، شماره انتظامی خودرو با انتقال مالک، تغییر پیدا نمیکرد. در مبادلات خودروها با پلاکهای قبلی، تنها مشخصات مالک توسط دفاتر اسناد رسمی، تغییر پیدا میکرد تا در صورت نیاز، بتوان به سرعت مالک خودرو را شناسایی نمود، اما پس از ورود نسل جدید پلاک خودرو، لازم است تا پس از مبادله خودرو، حتما پلاک جدیدی برای خودرو صادر شود.
اما سند رسمی خودرو، سند مالکیت وسیله نقلیه محسوب میشود. این مورد به صراحت از سوی قوه قضاییه و قوه مقننه ذکر شده و بارها بر آن تاکید شده است. موضوع سند مالکیت خودرو، فراتر از خرید و فروش خودروهای شخصی است، حتما میدانید که مالکیت وسایل نقلیه عمومی، همانند کامیونها و اتوبوسها، همچون ملک و ساختمان، به صورت اشتراکی بوده و میتوان با خرید یک یا چند دانگ از یک اتوبوس یا کامیون، در مالکیت آن شریک شد.
این مساله نیاز به ثبت سند رسمی از سوی مالکین را دوچندان میکند. مطابق اعلام قانون، که در متن به آن اشاره شد، دفاتر اسناد رسمی مسئول اصلی ثبت سند خودرو هستند. این موضوع در مواد ۴۲ و ۴۳ قانون مالیات و ماده ۱۲۸۷ قانون مدنی نیز ذکر شده است. بنابراین به طور قطع، میتوان گفت که سند رسمی مالکیت خودرو که در دفاتر اسناد رسمی صادر میگردد، نشانه معتبر و قابل اتکایی از مالکیت وسیله نقلیه به حساب میآید و پس از هر معامله، مالک سابق خودرو موظف است به همراه خریدار به دفاتر ثبت اسناد رسمی مراجعه کرده و برای دریافت سند رسمی مالکیت اقدام نماید.
کارشناسی خودرو پیش از پرداخت کل مبلغ به فروشنده حتما خودرو ی خود را کارشناسی کنید